اشاره: در شرایطی که بسیاری از تولیدکنندگان فولاد کشور در سال ۱۴۰۳ با کاهش تولید و افت صادرات روبه‌رو شدند، مجتمع فولاد خراسان با حفظ ثبات در تولید و برنامه‌ریزی برای تکمیل زنجیره ارزش، عملکردی فراتر از انتظارات ثبت کرد؛ عملکردی که نویدبخش آینده‌ای درخشان برای بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد شرق کشور است.
بررسی آمارهای منتشرشده از عملکرد مجتمع فولاد خراسان در ۲ سال گذشته نشان می‌دهد که این شرکت با وجود ناترازی‌های شدید انرژی، افزایش قطعی‌های برق و گاز و محدودیت‌های صادراتی توانسته است نه‌تنها در حوزه تولید، بلکه در فروش داخلی و صادرات، مسیر پایداری را طی کند و حتی در برخی شاخص‌ها رشد چشم‌گیری داشته باشد.
رشد چشم‌گیر در تولید شمش
در سال ۱۴۰۳ تولید شمش فولادی در فولاد خراسان به ۹۰۴ هزار و ۵۸۸ تن رسید که رشد بیش از ۱۰۰ درصدی نسبت به تولید ۴۳۱ هزار و ۵۹۷ تن در سال ۱۴۰۲ را نشان می‌دهد. این افزایش، نتیجه بهبود بهره‌وری خطوط تولید، استفاده بهینه از ظرفیت‌های موجود و مدیریت مؤثر منابع انرژی در شرایط سخت کشور بوده است.
حفظ ثبات در تولید محصولات سبک ساختمانی
با وجود قطعی‌های مکرر انرژی در سال ۱۴۰۳، تولید محصولات سبک ساختمانی به ۶۰۰ هزار و ۴۴ تن رسید که نسبت به سال قبل، کاهش جزئی و کنترل‌شده‌ای محسوب می‌شود. این موضوع نشان‌دهنده توانمندی مجتمع در مدیریت بحران و برنامه‌ریزی تولید متناسب با نیاز بازار داخلی است.
افزایش صادرات مقاطع ساختمانی
اگرچه صادرات شمش در سال ۱۴۰۳ به ۴۳ هزار و ۵۷۸ تن کاهش یافت (نسبت به ۱۷۲ هزار و ۷۳ تن در سال قبل)، اما صادرات محصولات سبک ساختمانی رشد قابل‌توجهی داشته و از ۴۸ هزار و ۶۷۵ تن در سال ۱۴۰۲ به ۷۷ هزار و ۹۸ تن در سال ۱۴۰۳ رسیده است.
این تغییر، نشان‌دهنده تغییر استراتژی صادراتی فولاد خراسان به سمت محصولات با ارزش افزوده بالاتر است.
رشد ۵۰ درصدی فروش داخلی شمش
در سال ۱۴۰۳ فروش داخلی شمش فولادی با ثبت رقم ۳۰۷ هزار و ۶۲۹ تن، افزایش ۵۴ درصدی نسبت به سال قبل داشته است.
همچنین فروش داخلی محصولات سبک ساختمانی نیز با رسیدن به ۵۸۹ هزار و ۱۳۴ تن رشد محسوسی را نسبت به سال ۱۴۰۲ (با فروش ۵۳۵ هزار و ۶۱۶ تن) تجربه کرده است.
این افزایش فروش، نشانه‌ای از افزایش سهم فولاد خراسان در بازار داخلی و ارتقای جایگاه برند آن در میان مصرف‌کنندگان است.
افق پیش‌رو با راه‌اندازی فولاد سنگان خواف
طهمورث جوانبخت مدیرعامل فولاد خراسان گفت: با تکمیل و بهره‌برداری از مجموعه فولاد سنگان خواف، زنجیره تولید فولاد خراسان از استخراج سنگ‌آهن تا تولید محصول نهایی، به‌صورت کامل یکپارچه خواهد شد. وی افزود: این یکپارچگی، هزینه‌های تولید را کاهش می‌دهد، حاشیه سود را افزایش می‌دهد و استقلال مجتمع را در تأمین مواد اولیه تضمین می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: پیش‌بینی می‌شود با بهره‌برداری کامل از پروژه سنگان، مجتمع فولاد خراسان در میان پنج تولیدکننده برتر فولاد کشور قرار گیرد و ظرفیت تولید شمش خود را به بیش از ۱.۲ میلیون تن در سال برساند.
وی افزود: همچنین در حوزه صادرات، امکان تمرکز بیشتر بر بازارهای منطقه‌ای و توسعه صادرات محصولات نهایی فراهم خواهد شد.
وی گفت: در شرایطی که بسیاری از واحدهای فولادی کشور تحت‌تأثیر محدودیت‌های انرژی، افت تقاضا و تحریم‌ها، با افت تولید و کاهش سودآوری مواجه شدند، مجتمع فولاد خراسان با برنامه‌ریزی دقیق، حفظ پایداری در تولید، و حرکت به‌سوی تکمیل زنجیره ارزش، عملکردی قابل دفاع و حتی درخشان از خود نشان داده است و آینده این مجموعه، با راه‌اندازی کامل فولاد سنگان، روشن‌تر از همیشه به نظر می‌رسد.
فولاد خراسان و جهان فولاد تنها شرکتهای دارای رشد سود در ۱۴۰۳
در گزارشی دیگر انجمن تولیدکنندگان آهن و فولاد ایران از منفی شدن رشد سود شرکتهای فولادی کشور در پایان سال مالی اخیر، بر اثر ناترازی‌های انرژی خبر داد.
نکته جالب توجه در گزارش پایگاه خبری انجمن تولیدکنندگان آهن و فولاد ایران این است که فولاد خراسان و جهان فولاد تنها شرکتهای دارای رشد سود در ۱۴۰۳ بوده‌اند.
صورت‌های مالی سال ۱۴۰۳ فولادسازان ایران نشان می‌دهد که فولاد خراسان با ۳۱ درصد رشد سود، کماکان در جایگاه اول افزایش سودآوری قرار دارد و ۷ شرکت از ۹ شرکت بزرگ فولادسازی در ایران رشد منفی را به ثبت رسانده و عملاً سودآوری کمتری نسبت به سال ۱۴۰۲ داشته‌اند.
۲ شرکت وزارت کار، در صدر و قعر جدول سود/ زیان‌دهی
نکته جالب توجه دیگر اینکه ۲ شرکت فولادی زیرمجموعه وزارت کار، بیشترین و کمترین سودآوری را به ثبت رساندند. شرکت ذوب‌آهن اصفهان با رشد منفی ۱۴۱ درصدی، بیشترین زیان خالص را در زنجیره فولاد کشور ثبت کرد و قرمزترین نماد شد. فولاد خراسان (فخاس) نیز با ۳۱ درصد رشد سود، بیشترین رشد مثبت را در زنجیره فولاد کشور رقم زد.
بر اساس صورت‌های مالی سال منتهی به ۳۰/۱۲/۱۴۰۳، سود خالص اکثر قریب به‌اتفاق شرکتهای فولادی در سال مالی ۱۴۰۳ کاهش قابل توجهی داشته است.
شرکتهای بزرگ فولادی مانند فولاد، کنور، ارفع، فغدیر، فجر و فولاژ نیز با کاهش‌هایی بین ۳ تا ۴۹ درصد مواجه شده‌اند.
تنها دو شرکت فخاس و فجهان توانسته‌اند به ترتیب ۳۱ و ۱۸ درصد رشد سود را ثبت کنند.
اثر ناترازی انرژی بر سود خالص فولادسازان
یکی از دلایل اصلی افت سود فولادسازان، قطعی‌های مکرر برق و ناترازی در تأمین انرژی در کشور است. هرگونه اختلال در تأمین پایدار برق و گاز، مستقیماً تولید را مختل و هزینه‌ها را افزایش داده و برنامه‌ریزی تولید را با چالش جدی مواجه کرده است.
