سعید صفارائی – خبرنگار
سال‌هاست برنامه‌های رنگارنگی برای تشویق مردم به مهاجرت از پایتخت به دیگر شهرها و از شهرها به روستاها طراحی و تبلیغ شده است.
اما در واقعیت، بیشتر جوانان و جویندگان فرصت، همچنان کعبه آمال خود را در تهران می‌بینند؛ جایی که رؤیای کار و ادامه تحصیل برایشان به‌ظاهر دست‌یافتنی‌تر است. پایتختی که سال‌هاست زیر بار مهاجرت بی‌رویه، نفس‌نفس می‌زند و از تراکم مشکلات اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی رنج می‌برد.
با وجود همه دشواری‌ها، هنوز هم کفه ترازو به سمت کسانی سنگین‌تر است که راه تهران را در پیش می‌گیرند، نه آنان که بازگشت به شهر و روستای خویش و در اصطلاح مهاجرت معکوس را انتخاب کنند.
همین نسبت را اگر کمی وسیع‌تر ببینیم، باز هم همان الگو تکرار می‌شود: تعداد کسانی که سودای رفتن به آمریکا، کانادا، استرالیا یا اروپا دارند به‌مراتب بیشتر از کسانی است که مقصدشان روسیه و چین و کره شمالی است.
این واقعیت بازتاب واکنش مردم به سیاست‌های دولت‌ها ایست. جایی که نتیجه تصمیم‌های کلان، نه در آمارهای خشک رسمی که در انتخاب مسیر زندگی مردم خود را نشان می‌دهد.
مشارکت یا مهاجرت خاموش؟
دولت‌ها همواره مشارکت شهروندان در انتخابات را نشانه‌ای از مقبولیت سیاست‌هایشان دانسته‌اند. از همین روست که بر حضور پرشمار مردم در مراسم و برنامه‌های رسمی تکیه می‌کنند و برای پررنگ‌تر نشان دادن این همراهی، حتی به تجهیز و سازماندهی طرفداران خود در خیابان‌ها و رسانه‌ها روی می‌آورند.
اما در مقابل این نمایش‌های پرزرق‌وبرق، قشر عظیم‌تری از جامعه به شکلی خاموش و بی‌صدا رأی دیگری می‌دهند؛ با نرفتن به خیابان، با پناه بردن به خانه‌ها و سکوت در گفت‌وگوهای روزمره. این همان مهاجرتی است که شاید نه در نقشه جغرافیا، بلکه در جغرافیای اجتماعی و سیاسی معنا می‌شود.
صندوق‌های تازه در دنیای مجازی
مهاجرت اما فقط فیزیکی نیست. امروز در شبکه‌های اجتماعی، مردم به شیوه‌ای تازه رأی می‌دهند. دیگر تأیید یا رد سیاست‌مداران محدود به صندوق‌های انتخاباتی نیست. هر لایک، هر دیس‌لایک و هر کامنت، نشانی است از رأی مردم به سیاست‌های جاری. همین است که برخی سیاست‌مداران برای آنکه خود را محبوب نشان دهند، به لشکرهای سایبری متوسل می‌شوند تا تصویری پررنگ‌تر از واقعیت بسازند.
اما حقیقت جایی دیگر آشکار می‌شود: در خالی بودن صفحه‌هایشان از حضور پیروان واقعی. مردم با ترک آن صفحات، با بی‌اعتنایی و مهاجرت مجازی، در سکوت، قضاوت خود را اعلام می‌کنند.
رد پای مردم؛ قضاوتی بی‌صدا
همه این نشانه‌ها یک پیام روشن دارد: مردم با پاهایشان رأی می‌دهند. مهاجرت به تهران یا فراتر از مرزها، ترک مراسم رسمی، پناه بردن به سکوت یا کنار گذاشتن صفحه‌های مجازی سیاست‌مداران، همه و همه شکل‌هایی از یک رأی‌گیری واقعی است؛ رأیی که نه نیازمند صندوق و تعرفه است و نه به آمارهای دستکاری‌شده.
اگر حاکمان می‌خواهند به نتیجه سیاست‌های خود پی ببرند، کافی است رد پای مردمشان را دنبال کنند.
ردپایی که شاید در جاده‌ای به سوی تهران کشیده شده باشد، شاید در صف سفارتخانه‌ای خارجی و شاید در سکوت یک صفحه خالی در شبکه‌های اجتماعی. همین رد پاها، روایتگر دقیق‌تر و صادق‌تر از هر گزارش رسمی، نشان می‌دهد مردم چگونه و کجا سیاست‌های حاکمان را پذیرفته یا رد کرده‌اند.
لینک کوتاه :
http://www.khatooneshargh.ir/?p=13869
